Tuğba Özay / İntegral Menkul Değerler, Araştırma Departmanı, Analist-Yılmaz Parlar

 

Olumsuz gelen veriler Bernanke’ye geri adım attırmadı

ABD Merkez Bankası Başkanı Ben S. Bernanke, hafta içinde Senato Bankacılık Komitesinde gerçekleşen konuşmasında tahvil alımlarının azaltılmasının, ekonomistlerin FED'in beklentisinin altında olduğunu söylediği verilere bağlı olacağını söylemişti. FED’in geçtiğimiz ay gerçekleşen FOMC toplantısı sonrası Bernanke’nin açıklamaları belki de küresel piyasalar için son dönemlerdeki en kritik darbeye neden oldu. Bernanke, FED’in şu anda mevcut 85 Milyar Dolar olan parasal genişlemesini 2013 sonuna azaltabileceğini söylemişti. Bu yorum, azaltmayı bekleyen piyasaları çok şaşırtmasa da, Bernanke’nin 2014 ortalarında, yani 1 sene içerisinde parasal genişlemeyi durdurabileceklerini açıklaması piyasalara soğuk duş etkisi yaptı.

Bernanke’nin yorumları ABD’nin 10 yıllık faizini yüzde 2,5’in üzerine çıkarırken, Haziran’ın son haftası içerinde gelişen piyasa tahvillerinden yaklaşık 5,5 Milyar Dolar çıkışı gerçekleşti. Bütün küresel piyasalarda Bernanke’nin açıklamaları sonrası bu denli yoğun bir satış baskısı ardından FED’in diğer başkanlarının piyasaları sakinleştirmeye çalıştığını ve ortamın volatil çalkantıdan gergin beklemeye dönüştüğünü gördük. Bu ortamda gelişen piyasalarda bir kısım tepki alımları gerçekleşse de sıcak paranın azalabileceği veya kesilebileceği beklentileri piyasaları başka kanallara odaklamaya başlamıştı. Bu durumunu yarattığı gergin ortam ABD hisse piyasalarına ve küresel piyasalara gerginlik olarak yansımaya devam edince, FED Başkanlarının açıklamalarının iki yönlü olmaya döndüğünü fakat yılın geri kalanında daha güçlü bir ABD ekonomisi bekleyen FED’in parasal genişlemesini azaltma düşüncesinden geri adım atmadığını gözlemledi piyasalar.

Bernanke’nin açıklamaları ve son dönemde verilerin olumlu gelmesi Dolar’a olan güveni arttırırken, FED toplantısından hemen hemen bir hafta sonra ABD, ülkenin ilk yarıda yüzde 2,4 olan beklentiden çok aşağıda, yüzde 1,8 büyüdüğünü açıkladı. Ciddi oranlarda büyümesi beklenen tüketici harcamalarının envanterlere olumsuz etkisiyle zayıflık gösteren veri sonrası 15 Haziran’da açıklanan perakende satış verilerinin de beklentileri karşılayamaması ekonomistleri büyüme tahminlerini aşağı yönlü revize etme konusunda tetiklemiş görünüyor. Bütün bu açıklamalar Bernanke’nin yılsonunda parasal genişlemenin azaltılması ve 2014 ortalarında durdurulması söylemini yinelemesine rağmen, bu söylemin tam tersine “Gerekirse parasal genişleme artırılabilir” cümlesini ifade etmesine neden olmuş durumda.

Bernanke yön gösterici olmaktan uzak

ABD gibi bütün dünyadaki ekonomilere ve özellikle gelişen piyasalar gibi kırılgan ekonomilere etki edebilen bir ülkenin para politikasını belirleyen FED Başkanı’nın daha yön gösterici olması gerekir. Bernanke’nin ulaşmaya çalıştığı “FED esnektir” mesajı her ne kadar daha çok piyasalara istikrar vermeye eğilimli bir mantalite olsa da, bütün dünyanın izlediği bir toplantıda, daha veriler yeteri kadar istikrar sağlamadan tarih verilerek bir sıkılaştırmaya işaret ediliyorsa, burada bir sıkıntı var demektir.

　

FED’in 2008 yılından bu yana izlediği para politikalarının başarısı tatmin edici seviyede ve FED bu zamana kadar keskin yorumlardan kaçınarak ve esnekliği savunarak ABD ekonomisine net olarak katkıda bulunabildi. Diğer taraftan, Haziran’daki toplantıda “1 sene sonra parasal genişleme yok” dedirtecek kadar net bir mesajın verilmesi ise yılsonunda görevi sona erecek olan Başkan Bernanke’nin FED’deki Şahinlere dizginleri verdiği izlemini anımsatıyor. Para politikasının dizginlerini de bir defa bırakınca, doğal olarak tekrar etkin bir şekilde yakalamak zor ve bu da Başkan Obama’nın dediği gibi, “Gereğinden fazla görevde kalan” Bernanke’nin zamanının dolduğunu gösteriyor.

Merkez Bankası’nın müdahalesi etkin ve zamanında

Merkez Bankası geçtiğimiz hafta ekonomistlerle yaptığı sunumda, önümüzdeki dönemde Bankacılık sektöründe Kredi / Mevduat + Fon oranının %98,5 iken ilk çeyrekte %105’e çıkmasından dolayı endişelendiğini ve sıkı para politikasına geçmek istediğini açıklamıştı. Merkez Bankası’nın faiz koridorunun üst bandında “makul” oranlarda yükseltmeler olabileceği beklenirken, piyasanın genel düşüncesi 50-100 puan arası bir gecelik borç verme faiz oranı (üst bant) yükseltilmesi yönünde.

TCMB tarafından açıklanan son ödemeler dengesi verisinin bir önceki yılın aynı dönemine göre 5.847 Milyon Dolar artarak 31.920 Milyon ABD doları olduğu bu durumda, Merkez Bankası TL’nin değer kaybını engellenmek ve Cari İşlemler açığında iç talebi azaltarak istenen seviyelere getirmeyi istemektedir. Böyle bir ortamda, özellikle yabancı yatırım kaynaklarından Türkiye’de TL’nin değersiz halinin daha da artış göstermesinin var olan yabancıyı ürkütebileceği yorumlarının yapıldığı düşünülürse, Merkez Bankası’nın müdahalesinin etkin ve zamanında olduğu gözlemlenmekte. Özellikle, Türkiye’de yoğun olarak bulunan Ortadoğu kaynaklı uzun vadeli yatırımcının şu anda mevcut olan kırılgan hisse piyasasından ve değer kaybeden tahvillerden rahatsız olduğu düşünülürse, bu uygulamanın ilerleyen zamanlarda faizler üzerindeki olumsuz etkisinin dengeleneceğini, tahvil faizlerinin düşmeye yüz gösterebileceğini ve bu gruptaki yatırımcıyı memnun edebileceğini düşünebiliriz.

Merkez Bankası’nın hamleleri büyümeyi orta vadede destekleyebilir

Küresel piyasalarda dengelenme görüldükten sonra Merkez Bankası, uyumlu bir şekilde gevşek para politikalarına devam edebilir. Aynı şekilde, yakın zamanda düşürülen politika faizinin değiştirilmemesi durumu önemlidir. Makul oranlarda yükseltilmesi düşünülen faiz koridorunun üst bandının, geçtiğimiz sene Ağustos ayından bu yana 5 defa düşürülerek yüzde 11,50’den yüzde 6,50 seviyesine getirildiği ve 50 baz puanlık bir artışla dahi 2013 Mart ayındaki seviyelerinden düşük kalacağı unutulmamalıdır. Böyle bir ortamda, Türkiye’nin, IMF tarafından belirlenen ve 2014’te yüzde 3,7, 2015’te ise yüzde 4,3-4,4 büyüme beklentilerinin aşağı yönlü revize olabilse de Türkiye’nin büyüme hedeflerine orta-uzun vadede ulaşmakta çok zorlanabileceği düşünülmemekte. Türkiye, birçok gelişen ekonomi gibi, yüksek cari açığı nedeniyle dış finansman kaynağına ihtiyacı olan ülkelerden biridir. Merkez Bankası’nın daha çok kısa vadeli dengeleyici önlemlerinin ise bu büyümeyi orta vadede destekleyebilir.

Kısacası Merkez Bankası önümüzdeki PPK toplantısında 50-100 baz puan olacak şekilde üst bantta yükseltmeye gidebilir fakat bu sıkılaştırmaların sürdürülmesiyle TCMB tereddütlü hareket edebilir. Küresel büyüme tahminlerinin daraltıldığı, FED’in parasal genişlemeyi azaltmayı net olarak düşündüğü bu ortamda gelişen piyasa talebi kısa vadede sığlık gösterebileceği gibi, orta ve uzun vadede kademeli talep artışı olabilir.

　

Tarih - Saat			Veriler	Beklenti	Açıklanan
07/22/2013 15:30	US		Chicago Fed Ulusal Aktivite Endeksi	--	-0,3
07/22/2013 17:00	US		Mevcut Konut Satışları	5.27M	5.18M
07/22/2013 17:00	US		Mevcut Konut Satışları Aylık	1,70%	4,20%
07/23/2013 16:00	US		HKonut Fiyat Endeksi Aylık	0,80%	0,70%
07/23/2013 17:00	US		Richmond Fed İmalat Endeksi	6	8
07/23/2013 17:00	EC		Avrupa Bölgesi Tüketici Güven Endeksi	-18,3	-18,8
07/24/2013 10:00	FR		PMI Üretim	48,8	48,4
07/24/2013 10:00	FR		PMI Hizmet	47,5	47,2
07/24/2013 10:30	GE		PMI Üretim	49,2	48,6
07/24/2013 10:30	GE		PMI Hizmet	50,8	50,4
07/24/2013 11:00	EC		PMI Üretim	49,1	48,8
07/24/2013 11:00	EC		PMI Hizmet	48,7	48,3
07/24/2013 11:00	EC		PMI Bileşik	49,2	48,7
07/24/2013 11:00	IT		Perakende Satış s.a. (Aylık)	--	-0,10%
07/24/2013 11:00	IT		Perakende Satış (Yıllık)	--	-2,90%
07/24/2013 14:00	US		MBA Mortgage Başvuruları	--	-2,60%
07/24/2013 15:58	US		US PMI Ön Markit Verileri	52,5	--
07/24/2013 17:00	US		Yeni Konut Satışları	481K	476K
07/24/2013 17:00	US		Yeni Konut Satışları Aylık	1,10%	2,10%
24-28 TEM	GE		İthalat Fiyat Endeksi (Aylık)	-0,30%	-0,40%
24-28 TEM	GE		İthalat Fiyat Endeksi (Yıllık)	-1,60%	-2,90%
07/25/2013 11:00	GE		IFO - İş ortamı	106,1	105,9
07/25/2013 11:00	GE		IFO - Güncel Değerlendirme	109,7	109,4
07/25/2013 11:00	GE		IFO - Beklentiler	102,7	102,5
07/25/2013 11:00	IT		Tüketici Güven Endeksi	96	95,7
07/25/2013 11:00	EC		Euro Bölgesi M3 Para Arzı s.a. (Yıllık)	3,00%	2,90%
07/25/2013 15:30	US		İlk İşsizlik Başvuruları	--	334K
07/25/2013 15:30	US		Devam Eden İşsizlik	--	3114K
07/25/2013 15:30	US		Dayanıklı Mal Siparişleri	1,00%	3,60%
07/25/2013 15:30	US		Dayanıklı Mal Siparişleri (Ulaşım Hariç)	0,60%	0,70%
07/26/2013 09:45	FR		Tüketici Güven Endeksi	79	78
07/26/2013 16:55	US		U. of Michigan Güven Endeksi	84	83,9

　

　

　

Yasal Uyarı:

Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır ve yalnızca bilgilendirme amaçlı ve kişisel kullanım içindir. Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir. Bu bilgiler ve görüşler önceden haber vermeksizin değiştirilebilir. İntegral Menkul bilgilerin ve ifade edilen görüşlerin doğru, eksiksiz ve güncelleştirilmiş olduğuna dair (açıkça ifade edilmiş veya ima edilmiş) hiçbir beyan ve taahhütte bulunmaz. İçerik kesinlikle mali, hukuki, vergi veya diğer konularda bir tavsiye niteliği taşımadığı gibi, tamamen içeriğe dayalı olarak yatırım yapılmamalı veya karar alınmamalıdır. Herhangi bir yatırım konulu karar almadan önce bir uzmandan görüş alınmalıdır.

Sorumluluğun Sınırlandırılması:

İntegral Menkul herhangi bir sınırlandırma olmaksızın, dolaylı, direkt veya bir fiilin sonucu olarak ortaya çıkan zararlar da dahil olmak üzere her türlü kayıp ve hasarla ilgili sorumluluk kabul etmez.

　

　
yilmazparlar@yahoo.com